Συνέντευξη στον ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
«Η διαχείριση του θανάτου είναι κάτι που μαθαίνεται με τον χρόνο… Εμείς ως γιατροί οφείλουμε να κρατηθούμε. Να μη λυγίσουμε. Όπως στις μεταμοσχεύσεις, που ενώ πας να πάρεις τα όργανα ενός νεκρού και είναι η οικογένεια του έξω και κλαίει κι εσύ βλέπεις αυτή ακριβώς την εικόνα και θες να κάνεις πίσω, την ίδια στιγμή πρέπει να μη σκέφτεσαι τον θρήνο, αλλά τη χαρά. “Θα σκέφτεστε αυτόν που περιμένει να λάβει το μόσχευμα”, λένε οι Ισπανοί. Θα πρέπει δηλαδή να βλέπουμε εκείνη την ώρα αυτούς που θα γεμίσουμε με χαρά…»
Η συζήτηση για τον θάνατο ήταν πάντα μια συζήτηση που μου κέντριζε το ενδιαφέρον. Όχι μόνο από την πλευρά αυτού που αρνείται την απώλεια, αλλά ίσως περισσότερο από την πλευρά του μαχητή. Του ανθρώπου εκείνου που, ταγμένος στην επιστήμη του, έχει μάθει να «μυρίζει» τον θάνατο, να συνομιλεί μαζί του, να τον ξορκίζει, να τον παλεύει και να τον νικάει. Να τον νικάει όσο αυτό είναι δυνατόν, στο σημείο που όντως οι άνθρωποι μπορούμε να είμαστε νικητές.
Κρατάω στο σημειωματάριο μου τα λόγια της Αθηνάς Γόμπου
γιατί σηματοδοτούν ακριβώς αυτό το δίπολο «ζωή-θάνατος» πάνω στο οποίο βασίζεται ολόκληρη η εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης και επιστήμης. Η συνάντησή μου μαζί της γίνεται στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, εκεί όπου για περισσότερα από δέκα χρόνια διαχειρίζεται την πορεία της ζωής εκατοντάδων νεφροπαθών.Νεφρολόγος η ίδια, με μια πορεία που δεν ξεκίνησε με αυτόν τον στόχο, είναι έτοιμη να διευθύνει την πρώτη Νεφρολογική Κλινική που θα λειτουργήσει στο μεγαλύτερο ιδιωτικό νοσοκομείο της Κεντρικής Ελλάδας. Ένα πραγματικό δώρο σε χιλιάδες ανθρώπους που αναγκάζονται να αλλάξουν τη ζωή τους και να δώσουν τη μάχη για να βγουν νικητές. Αυτή ήταν και η αφορμή που κάθισα απέναντι από την κα Γόμπου ζητώντας της να μου εξηγήσει το «πώς» και το «γιατί». Δυο τόσο μικρά ερωτήματα που κρύβουν τόσο μεγάλες εκπλήξεις…
Η πρώτη Νεφρολογική Κλινική δημιουργείται εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας. Γιατί αυτό είναι κάτι σημαντικό;
Νεφρολογικές κλινικές έχουν πάρα πολύ λίγα νοσοκομεία στην Ελλάδα, ακόμα και δημόσια, εκεί όπου κάποιος θα πίστευε πως σίγουρα υπάρχουν. Οι λόγοι είναι δυο: πρώτον, επειδή είναι πολύ εξειδικευμένο το κομμάτι της νεφρολογίας και, δεύτερον, επειδή τώρα οι νεφρολόγοι γίναμε αριθμητικά λίγο περισσότεροι. Ήμασταν πολύ λίγοι ώστε να μπορούσαμε να επανδρώσουμε όλα τα νοσοκομεία. Γι’ αυτό οι νεφρολογικές κλινικές με παράδοση είναι αυτές στις οποίες εμείς διδαχθήκαμε και πήραμε την ειδικότητα μας. Κάποιες στην Αθήνα, λιγότερες στη Θεσσαλονίκη και στις μεγάλες επαρχιακές πόλεις.
Θα ήθελα να σκεφτείτε το γεγονός πως το 20-30% του γενικού πληθυσμού θα χρειαστεί κάποια στιγμή στη ζωή του νεφρολόγο. Το ποσοστό αυτό πρόκειται να αυξηθεί λόγω των συνεπειών του κορωνοϊού. Ο ιός αυτός έχει δυστυχώς ως όργανο-στόχο και το νεφρό. Πολλοί ασθενείς ήδη χρειάστηκε να κάνουν αιμοκάθαρση μετά τη νόσηση τους από κορωνοϊό. Έχουμε ήδη διαπιστώσει πως αρκετοί ασθενείς που νόσησαν από κορωνοϊό μένουν με μια ήπια ή πιο σοβαρή χρόνια νεφρική βλάβη.
Το να κάνει λοιπόν ένα μεγάλο νοσοκομείο όπως το ΙΑΣΩ Θεσσαλίας νεφρολογική κλινική είναι κατ’ αρχάς τιμή για το ΙΑΣΩ που το αποφάσισε γιατί είναι ένα κομμάτι υψηλής εξειδίκευσης και συνάμα είναι μια ειδικότητα η οποία συνδέεται με όλες τις άλλες ειδικότητες. Σπανίως ένας ασθενής δε θα χρειαστεί και νεφρολόγο, ακόμα και σε ειδικότητες που δεν φαντάζεται κάποιος πως θα χρειαστεί.
Ο λόγος που υπάρχει μια νεφρολογική κλινική σαν οντότητα είναι επειδή ο νεφρολόγος θα πρέπει να έχει τον δικό του χώρο, το δικό του εξειδικευμένο προσωπικό, έτσι ώστε αν σε περίπτωση που κάτι απλό γίνει πιο σύνθετο να μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στον νεφρολογικό πλέον ασθενή να έχει την άριστη μεταχείριση, τη γρήγορη και έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή θεραπεία.
Η νεφρολογική κλινική στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας έχει αδειοδοτηθεί, ο νοσηλευτικός χώρος υπάρχει, το προσωπικό είναι ήδη εκπαιδευμένο καθώς στα έντεκα χρόνια που εγώ βρίσκομαι εδώ είχα μεγάλο όγκο νεφροπαθών, τους οποίους εξυπηρετούσαμε στην Παθολογική Κλινική. Λόγω μεγάλου αυτού όγκου περιστατικών μπορώ να δηλώσω περήφανη για το ότι οι νοσηλευτές μας στην Παθολογική Κλινική τα περιστατικά αυτά τα γνωρίζουν καλύτερα απ’ ότι τα περιστατικά της Παθολογικής.
Άρα σε τι ακριβώς σημείο βρισκόμαστε εδώ στη Θεσσαλία;
Πλέον μπορούμε να μιλήσουμε εδώ στη Θεσσαλία για ένα νοσοκομείο αρίστου επιπέδου και ποιότητας! Όταν ένα νοσοκομείο φτάνει να δημιουργήσει ένα τόσο εξειδικευμένο τμήμα νομίζω ότι αυτό από μόνο του δίνει πολλά εύσημα στην ολιστική αντιμετώπιση, όχι μόνο του νοσοκομείου, όχι μόνο της πόλης, αλλά ολόκληρης της Περιφέρειας, η οποία στερείται των υπηρεσιών τέτοιων εξειδικευμένων κλινικών.
Μπορούμε λοιπόν να μιλήσουμε για υψηλή παροχή υγείας;
Υψηλή παροχή υγείας για μένα είναι να μπορείς να φτάνεις στον ειδικευμένο γιατρό, οποιαδήποτε μέρα του χρόνου, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου, και έτσι πραγματικά λειτουργούμε εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας. Υπάρχει μια τέλεια συνεργασία μεταξύ των ειδικοτήτων, δεν υπάρχουν παραφωνίες, εργαζόμαστε όλοι για έναν και ένας για όλους. Η άρτια αυτή συνεργασία δίνει την προστιθέμενη αξία στο νοσοκομείο. Ο Θεσσαλός, και όχι μόνο, μπορεί να αισθάνεται ασφαλής καθώς εξειδικευμένες επεμβάσεις μπορούν να γίνουν όλο το εικοσιτετράωρο. Ας μη μείνουμε όμως στα εξειδικευμένα. Υπάρχουν και τα απλά. «Θέλω να κάνω έναν υπέρηχο νεφρού Κυριακή πρωί», για παράδειγμα.
Τα σχέδιά σας, φαντάζομαι, δεν σταματούν εδώ…
Φυσικά και όχι. Εμείς ήδη ετοιμαζόμαστε να επανδρώσουμε την κλινική και με νέους συναδέλφους για να μπορέσουμε να κάνουμε και έρευνα. Ο μεγάλος όγκος περιστατικών μας επιτρέπει να διεξάγουμε μελέτες, οι οποίες θα βοηθήσουν και εμάς και το νοσοκομείο και την ειδικότητα μας.
Επιπλέον, έχουμε πλέον την πολυτέλεια στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας οτιδήποτε πιο σύγχρονο υπάρχει από άποψης τεχνολογικής να το ζητάμε και να το έχουμε! Η τεχνολογία είναι αυτή που ανοίγει πλέον μεγάλους λεωφόρους στην Ιατρική και κατ επέκταση και στην ειδικότητα μου. Πλέον είμαι σίγουρη πως είμαστε έτοιμοι εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας να κάνουμε μεγάλα πράγματα!
Αν υπάρχει όμως κάτι που πραγματικά θα ήθελα σε λίγα χρόνια να δω εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας αυτό είναι οι μεταμοσχεύσεις. Αν αλλάξει η νομοθεσία για τις μεταμοσχεύσεις, ώστε να μπορούν οι συγγενικές μεταμοσχεύσεις να γίνουν και σε ιδιωτικό φορέα, κάτι που συμβαίνει ήδη σε χώρες του εξωτερικού, θα ήθελα να είμαστε οι πρώτοι που θα ξεκινήσουμε, εδώ, στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας. Το λέω γιατί είμαι σε θέση να γνωρίζω πως μπορούμε να το επιτύχουμε.
Πόσο εύκολο είναι κάτι τέτοιο;
Όλη η μαγεία της μεταμόσχευσης έγκειται στα φάρμακα που δίνει ο νεφρολόγος στην ανοσοκαταστολή. Το χειρουργείο ως διαδικασία, και της λήψης του οργάνου αλλά και της τοποθέτησης του, είναι πολύ απλό. Στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας γίνονται πλέον πολύ δυσκολότερα χειρουργεία. Μια νεφρεκτομή και μια τοποθέτηση ενός μοσχεύματος είναι κάτι απλό, μπροστά στα άλλα μεγαλεπήβολα χειρουργεία που γίνονται κάθε μέρα εδώ μέσα. Είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο και μακάρι να μας επιτραπεί να το ξεκινήσουμε.
Πως ξεκίνησε όλη αυτή η περιπέτεια, αν μου επιτρέπεται η έκφραση, με τη νεφρολογία;
Εργάζομαι σαν ειδικευόμενη νεφρολογίας από το 2002 μέχρι το 2006. Από τότε μέχρι και σήμερα είμαι ειδικευμένη νεφρολόγος. Δεν ξεκίνησα με σκοπό να γίνω νεφρολόγος. Έκανα ιατρική για να κάνω ψυχιατρική. Ξεκίνησα λοιπόν την ψυχιατρική αλλά είχα τη χαρά να ξεκινήσω την παθολογία στο νοσοκομείο της Σύρου. Εκεί λοιπόν υπήρχε ένας νεφρολόγος που τότε πήγε εκεί για να εγκαταστήσει μονάδα νεφρού. Φανταστείτε πως εκείνη την εποχή οι Κυκλάδες αναγκαζόταν να μένουν στην Αθήνα για να κάνουν αιμοκάθαρση. Τότε λοιπόν ο Βασίλης Παπαχριστόπουλος έφτασε εκεί για να επανδρώσει μια μονάδα εντελώς μόνος του! Ήταν ο άνθρωπος που με μύησε και μου έμαθε τα πάντα. Αγάπησε λοιπόν την νεφρολογία, τον νεφροπαθή ασθενή, και μετά ήταν πολύ δύσκολο να κάνω κάτι άλλο.
Έχω την αίσθηση πως η ειδικότητά σας, φέρνει τον γιατρό πολύ πιο κοντά στον ασθενή σε σχέση με άλλες ειδικότητες της ιατρικής…
Η νεφρολογία είναι ίσως η μοναδική ειδικότητα στην ιατρική που φέρνει τόσο κοντά τον γιατρό με τον ασθενή. Έναν νεφροπαθή τον βλέπουμε τουλάχιστον τέσσερις ώρες τη φορά, τρεις φορές της εβδομάδα. Εγώ προσωπικά τόσες ώρες δεν βλέπω τους γονείς μου!
Όπως μου το περιγράφετε είναι και πολύ ψυχοφθόρο, αν υπολογίσει κανείς τις απώλειες…
Είναι πάρα πολύ ψυχοφθόρο γιατί το δέσιμο μας είναι πολύ μεγάλο, την ώρα που οι νεφροπαθείς ασθενείς έχουν ένα πολύ υψηλό ποσοστό θνησιμότητας ετησίως, μεγαλύτερο από το γενικό πληθυσμό, μεγαλύτερο από τους ογκολογικούς ασθενείς για παράδειγμα. Όταν λοιπόν τους χάνουμε και είμαστε τόσα χρόνια μαζί, μας είναι πολύ δύσκολο. Γι αυτό δεν κόβουμε ποτέ τις επαφές μας με την οικογένεια, όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Θα ήθελα και μια ιατρική συμβουλή…
Όλοι οφείλουμε να δώσουμε μεγάλο βάρος στην πρόληψη. Να βλέπουμε τον εαυτό μας ολιστικά και όχι με «πρέπει». Θα πρέπει να βάλουμε στη ζωή μας το ετήσιο τσεκ απ με πρόγραμμα και όχι με εξαναγκασμό. Τα δικά μας τα νοσήματα δεν δίνουν συμπτώματα. Συνήθως οι άνθρωποι δε δίνουμε σημασία ούτε καν στα συμπτώματα. Οφείλουμε να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και να προσέχουμε.
Και κάτι για την μεγάλη πανδημία του κορωνοϊού; Ήδη μου είπατε πως ο κορωνοϊός προκαλεί τεράστιες βλάβες στα νεφρά…
Το μόνο όπλο που έχουμε απέναντι στον κορωνοϊό είναι το εμβόλιο. Οφείλουν όλοι πλέον να το καταλάβουν. Δεν υπάρχει ακόμα καμία άλλη λύση. Βλέπουμε κάθε μέρα πως οι ανεμβολίαστοι κινδυνεύουν να πεθάνουν σε αντίθεση με τους εμβολιασμένους. Αυτό θα ήθελα να είναι το μοναδικό μου μήνυμα: Εμβολιαστείτε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
To dwrea-zois.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη και μόνο αυτόν.
Παρακαλούμε πολύ να είστε ευπρεπείς στις εκφράσεις σας.
Τα σχόλια με ύβρεις θα διαγράφονται.