Άνοιξαν γυναίκα για μεταμόσχευση και ήταν ακόμα… ζωντανή – Σκάνδαλο με πρόωρες δωρεές οργάνων στις ΗΠΑ

Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί συχνό μέρος της καθημερινότητας για πολλούς ανθρώπους. Όταν όμως υπάρχει διάγνωση ανεπάρκειας ή έχει πραγματοποιηθεί μεταμόσχευση ενός ζωτικού οργάνου – όπως οι νεφροί, το ήπαρ, η καρδιά ή οι πνεύμονες – το ερώτημα «είναι ασφαλές να πιω;» αποκτά κρίσιμη σημασία.

Σε αυτό το ενημερωτικό κείμενο εξετάζουμε αναλυτικά τις επιδράσεις του αλκοόλ ανάλογα με το στάδιο της νόσου και το είδος του οργάνου, πριν και μετά τη μεταμόσχευση. Η σωστή πληροφόρηση μπορεί να σώσει ζωές.

1. Καρδιακή Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Καρδιάς

➤ Στάδιο Ι–ΙΙ (ήπια–μέτρια)

• Αλκοόλ: Σε μικρές ποσότητες (1 ποτήρι/ημέρα), μπορεί να γίνει ανεκτό.

• Κίνδυνοι: Αύξηση αρτηριακής πίεσης, διαταραχές ρυθμού, επιδείνωση καρδιακής λειτουργίας.

➤ Στάδιο ΙΙΙ–ΙV (σοβαρή έως τελική)

• Αλκοόλ: Αποφυγή, λόγω κινδύνου για καρδιακή απορρύθμιση, κατακράτηση υγρών και αλληλεπίδρασης με διουρητικά.

➤ Μετά από μεταμόσχευση:

• Περιορισμός ή αποχή.

• Το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την ηπατική αποδόμηση ανοσοκατασταλτικών (π.χ. κυκλοσπορίνη), αυξάνοντας τον κίνδυνο τοξικότητας ή απόρριψης.

• Αυξημένος κίνδυνος υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας, διαβήτη.

---

2. Αναπνευστική Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Πνεύμονα

➤ Ήπια–μέτρια ΧΑΠ ή ίνωση (στάδιο Ι–ΙΙ)

• Αλκοόλ: Μπορεί να επιτραπεί περιορισμένα.

• Προσοχή σε υποξία/καταστολή του αναπνευστικού.

➤ Σοβαρή ή τελικού σταδίου (στάδιο ΙΙΙ–ΙV)

• Αλκοόλ: Συνιστάται αποχή.
  Καταστέλλει το κέντρο αναπνοής, αυξάνει τον κίνδυνο πνευμονικών λοιμώξεων και αναπνευστικής καταστολής, ειδικά σε χρήση με υπναγωγά.

➤ Μετά από μεταμόσχευση πνεύμονα:

• Περιορισμένη χρήση υπό έγκριση ιατρού.

• Αλληλεπιδρά με ανοσοκατασταλτικά και αυξάνει ηπατική και νευροτοξικότητα.

• Προδιαθέτει σε λοίμωξη και ανεπάρκεια οξυγόνωσης.

---

3. Νεφρική Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Νεφρού

➤ Στάδιο 1–2 (ήπια)

• Αλκοόλ: Περιορισμένη χρήση (μέχρι 1 ποτό/ημέρα).

• Προσοχή σε υπέρταση, αφυδάτωση, ηλεκτρολύτες.

➤ Στάδιο 3–4

• Αλκοόλ: Περιορισμός ή αποφυγή.
  Διαταράσσει κάλιο/νάτριο/φώσφορο, μειώνει αποτελεσματικότητα αντιϋπερτασικών, επιβαρύνει αναιμία.

➤ Στάδιο 5 / Αιμοκάθαρση

• Αλκοόλ: Απαγορεύεται ή αυστηρή αποχή.
  Επιδρά σε ισορροπία υγρών, αυξάνει καρδιακό φόρτο, επιδεινώνει μεταβολικό έλεγχο.

➤ Μετά από μεταμόσχευση:

• Αποφυγή ή αυστηρός περιορισμός.
  Επιδρά στη λειτουργία του μοσχεύματος, προκαλεί ηπατική βλάβη, αλληλεπιδρά με ανοσοκατασταλτικά, αυξάνει τον κίνδυνο τοξικότητας ή απόρριψης.

---

4. Ηπατική Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Ήπατος

➤ Ήπια ηπατική δυσλειτουργία

• Αλκοόλ: Αποφυγή. Ακόμη και μικρές ποσότητες επιταχύνουν τη βλάβη.

➤ Κίρρωση – ESLD

• Αλκοόλ: Αυστηρά απαγορευμένο.
  Αποτελεί αιτία επιδείνωσης, αιμορραγιών, εγκεφαλοπάθειας, και καρκίνου ήπατος.

➤ Μετά από μεταμόσχευση:

• Πλήρης αποχή.
  Το αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε επανεμφάνιση νόσου, απόρριψη μοσχεύματος και μη αναστρέψιμη βλάβη.

---

5. Παγκρεατική Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Παγκρέατος

➤ Χρόνια παγκρεατίτιδα / εξωκρινής ανεπάρκεια

• Αλκοόλ: Αποφυγή.
  Είναι κύρια αιτία υποτροπών, προκαλεί οξεία παγκρεατίτιδα και πόνο, επιδεινώνει διαβήτη.

➤ Μετά από μεταμόσχευση παγκρέατος (μόνο ή με νεφρό):

• Αποχή ή πολύ αυστηρός περιορισμός.
  Επιβαρύνει μεταβολικό έλεγχο και αυξάνει τον κίνδυνο απόρριψης και υπογλυκαιμίας.

---

6. Εντερική Ανεπάρκεια & Μεταμόσχευση Εντέρου

➤ Σύνδρομο βραχέος εντέρου / παρεντερική διατροφή

• Αλκοόλ: Αυστηρή αποχή.
  Μειώνει απορρόφηση θρεπτικών, αυξάνει τον κίνδυνο ηπατικής επιπλοκής από TPN.

➤ Μετά από μεταμόσχευση εντέρου:

• Απαγορεύεται.
  Αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων, διαταραχής εντερικού μικροβιώματος και μεταβολικών διαταραχών.

---

7. Συνδυασμένες Μεταμοσχεύσεις

Σε περιπτώσεις όπως ήπαρ-νεφρό, καρδιά-πνεύμονες, πάγκρεας-νεφρό:

• Το αλκοόλ επιβαρύνει πολλαπλά συστήματα.

• Η πλήρης αποχή είναι ο κανόνας σε όλες τις μορφές πολυοργανικής μεταμόσχευσης.

• Το αλκοόλ μπορεί να ακυρώσει το μόσχευμα μέσω επιδείνωσης, λοίμωξης ή φαρμακευτικής αλληλεπίδρασης.

Γενικές Συστάσεις για Όλους

• Ποτέ χωρίς ιατρική συμβουλή.

• Αποφυγή κατανάλωσης με άδειο στομάχι.

• Προσοχή σε υπογλυκαιμία, υπόταση, αφυδάτωση.

• Αξιολόγηση ψυχολογικής εξάρτησης ή χρήσης για ανακούφιση συναισθημάτων.

• Τακτικός εργαστηριακός και καρδιολογικός έλεγχος